Het in kaart brengen van de eenzaamheid

Wanneer het vermoeden bestaat dat een oudere eenzaam is, of uit de De Jong-Gierveldschaal blijkt dat een oudere eenzaam is, zal verdere diagnostiek gedaan moeten worden naar eenzaamheid en de oorzaken ervan. Interventie kan alleen succesvol zijn als de interventie aansluit op het type en de achtergrond van de eenzaamheid.

Aanpak

Het in kaart te brengen van de achtergrond zal in de regel worden uitgevoerd door de hulpverlener betrokken bij het vinden van een passende interventie en niet door de POH’er of wijkverpleegkundige. Echter inzicht in de achtergrond variabelen kan helpen bij de keuze van de juiste persoon voor de uitvoering van de diagnostiek en interventie.

Bij het in kaart brengen van de eenzaamheid worden de volgende onderwerpen meegenomen:

1. Kenmerken van de persoon en zijn omgeving (partner, woonsituatie).
2. Huidige sociale netwerk.
3. Wensen van de ouderen wat betreft participatie.
4. Belemmerende factoren voor sociale participatie (fysieke of geestelijke gezondheid, gebrek aan financiële middelen en vervoersmogelijkheden en bepaalde persoonlijkheidskenmerken) zijn belang voor het goed laten aansluiten van een interventie.
5. Zelfmanagement vaardigheden kunnen van belang zijn voor de motivatie van deelname aan activiteiten.

Uitvoering

Wie eenzaamheid diagnosticeert, is afhankelijk van de soort eenzaamheid waar sprake van is en is per gemeente verschillend. De hulpverleners genoemd in Tabel 1 komen daarvoor in aanmerking.
Tabel 1: Hulpverleners bij eenzaamheid

Notitie: SE = sociale eenzaamheid; EE = emotionele eenzaamheid; ZG = eenzaamheid gerelateerd aan ziekte of beperkingen.