Belangrijke bepalingen zijn dat het bij ouderenmishandeling gaat om persoonlijke en professionele relaties die gekenmerkt worden door afhankelijkheid van de oudere, dat het gaat om structurele mishandeling en dat er verschillende vormen van ouderenmishandeling onderscheiden kunnen worden.
De mishandeling kan het resultaat zijn van zowel actief (plegen van handelingen) als passief (nalaten van handelingen) gedrag.
Verschillende vormen van ouderenmishandeling:
- Lichamelijke mishandeling: te herkennen aan blauwe plekken, schrammen, fracturen, brandplekken, zwellingen of ander letsel, vastbinden aan stoel of bed, teveel of te weinig medicijnen;
- Psychische mishandeling: treiteren, sarren, dreigementen, valse beschuldigingen, beledigingen of bevelen;
- Verwaarlozing: ondervoeding, uitdroging, slechte hygiëne of wonden als gevolg van doorliggen;
- Financiële uitbuiting: wegnemen of profiteren van bezittingen van de oudere, bijvoorbeeld: diefstal, verkoop of gebruik van eigendommen zonder toestemming, gedwongen testamentverandering en financieel kort houden;
- Seksueel misbruik: exhibitionisme, betasten van het lichaam, verkrachting;
- Schending van rechten: geen vrijheid, geen privacy, ingeperkte zelfbeschikking, geen bezoek, geen telefoon, post achter houden, de oudere verhinderen het huis te verlaten.
Verschillende soorten van ouderenmishandeling komen vaak naast elkaar voor.
Vorm van mishandeling |
Percentage |
Psychologisch |
51,0 % |
Lichamelijk |
40,0 % |
Financieel |
32,0 % |
Schending van rechten |
9,0 % |
Verwaarlozing |
8,0 % |
Seksueel misbruik |
0,6 % |
(Bron: Movisie 2008)